India, 2024: જ્યારે ચોમાસાની મોસમ કડકડતી ગરમીથી ખૂબ જ જરૂરી રાહત લાવે છે, ત્યારે તે શ્વસન સ્વાસ્થ્ય માટે પણ નોંધપાત્ર પડકારો ઉભા કરે છે. ભેજ અને ભીનાશમાં વધારો ફેફસાની સ્થિતિને વધારી શકે છે, જે વર્ષના આ સમય દરમિયાન સાવચેતીનાં પગલાંને નિર્ણાયક બનાવે છે.[1] આને ધ્યાનમાં રાખીને અને સક્રિય દર્દી સંભાળ માટેની સતત પ્રતિબદ્ધતાને અનુરૂપ, સિપ્લાની વ્યાપક દર્દી સહાય પહેલ-બ્રીદફ્રીએ તેની ચોમાસુ યાત્રાની શરૂઆત કરી. વ્યક્તિઓને તેમના શ્વસન સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિને સમજવામાં મદદ કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, આ યાત્રા અસ્થમા અને સીઓપીડી (ક્રોનિક ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડિસીઝ) જેવા ક્રોનિક ફેફસાના રોગો માટે સ્ક્રિનિંગની વધુ પહોંચ પૂરી પાડે છે. ત્રણ મહિના દરમિયાન દેશભરમાં 4,000થી વધુ શિબિરોનું આયોજન કરવામાં આવશે, જેમાં 3,50,000થી વધુ લોકોનું સ્ક્રિનિંગ કરવામાં આવશે.
ભારત બિન-ચેપી રોગો એનસીડી માં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ સાથે વધતી આરોગ્ય કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યું છે, જ્યાં ક્રોનિક શ્વસન રોગો ટોચના ત્રણ એનસીડી માં સ્થાન ધરાવે છે, જે દેશના તમામ મૃત્યુના લગભગ 60% માટે જવાબદાર છે. [2] જ્યારે વહેલું નિદાન અને હસ્તક્ષેપ લક્ષણો અને જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકે છે, ત્યારે અસ્થમા અને સીઓપીડી ના મોટાભાગના કેસોનું નિદાન થતું નથી. ગંભીર અસ્થમાના લક્ષણો ધરાવતી લગભગ 70% વ્યક્તિઓનું તબીબી નિદાન થતું નથી, જ્યારે સીઓપીડી ના અંદાજે 95-98% કેસોનું નિદાન થતું નથી. [3] આ રોગ જાગૃતિ, નિદાન અને વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો કરવા માટે રાષ્ટ્રવ્યાપી પ્રયાસોની તાકીદની જરૂરિયાતને પ્રકાશિત કરે છે, જે સ્ક્રીનીંગમાં વધારો તેમજ પરામર્શની તકો અને ચાલુ સમર્થન દ્વારા પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. ચોમાસા જેવી ઉચ્ચ જોખમની ઋતુઓ દરમિયાન આ ખાસ કરીને સાચું છે.
ડો. નરેન્દ્ર બી. રાવલ, ચેસ્ટ ફિઝિશિયન, અમદાવાદ ભારપૂર્વક જણાવે છે કે, “ચોમાસુ અસંખ્ય ટ્રિગર્સ લાવે છે, જેમાં વધેલો ભેજ, મોલ્ડ, ઠંડી હવા અને વાયરલ ચેપનું વધુ જોખમ સામેલ છે. જો કે આ પરિબળો કોઈપણ વ્યક્તિના શ્વસન સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે, તેમ છતાં તેઓ પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલી શ્વસનની સ્થિતિ ધરાવતી વ્યક્તિઓ માટે નોંધપાત્ર પડકારો ઉભા કરે છે. ફૂગ અને ધૂળના જીવાત જેવા ભેજવાળા વાતાવરણમાં વિકસતા એલર્જીક પદાર્થો એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ તરફ દોરી શકે છે અને અસ્થમા તેમજ સીઓપીડી ના લક્ષણોને વધુ ખરાબ કરી શકે છે, જે સંભવતઃ હુમલા તરફ દોરી જાય છે.1 હકીકતમાં, સંશોધનમાં વાવાઝોડાં પછી તીવ્ર શ્વાસનળીના સોજા સહિત અસ્થમાના કેસોમાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે, જે “વાવાઝોડું અસ્થમા” તરીકે ઓળખાતી ઘટના છે.[4] બ્રીદફ્રી ચોમાસુ યાત્રા જેવી પહેલ સમયસર તપાસ પૂરી પાડવા તેમજ રોગ વ્યવસ્થાપન પર પરામર્શ, યોગ્ય ઉપકરણ ટેકનીકો અને સારવારના પાલન પર ભાર આપવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને ઋતુઓ દરમિયાન જે આ પરિસ્થિતિઓને વધુ તીવ્ર બનાવે છે.[5]
સિપ્લાની બ્રીદફ્રી પહેલ અસ્થમા અને સીઓપીડીના દર્દીઓ માટે સ્ક્રીનીંગ, પરામર્શ અને સારવારના પાલનના ક્ષેત્રોમાં વ્યાપક સહાયક સંસાધનો પૂરા પાડવામાં મદદરૂપ રહી છે. ઓન-ગ્રાઉન્ડ સ્ક્રિનિંગ કેમ્પથી માંડીને હવે `એઆઈ-સક્ષમ બ્રીદફ્રી ડિજિટલ એડ્યુકેટર પ્લેટફોર્મ અને ઉપકરણ તાલીમ ‘કેવી રીતે’ વીડિયો સુધી; બ્રીદફ્રી શ્વસન સમસ્યાઓ સાથે જીવતા લોકો માટે વન-સ્ટોપ સપોર્ટ સોલ્યુશનમાં વિકસ્યું છે. બ્રીદફ્રી ચોમાસુ યાત્રા એ આ પ્રયાસોનું સાતત્ય છે, જે સુનિશ્ચિત કરે છે કે સમગ્ર દેશમાં વ્યક્તિઓને મોસમને ધ્યાનમાં લીધા વિના મુક્તપણે શ્વાસ લેવા માટે જરૂરી માહિતી અને સંસાધનોની પહોંચ હોય.
જાગૃતિ અને કાર્યવાહીનો સહયોગી અભિગમ બ્રીદફ્રી જેવી પહેલોને આગળ ધપાવે છે. બેરોક ઝિંદગી અને ટફીઝ, જેવા જાગૃતિ અભિયાનો સાથે જોડાયેલા, જેનો હેતુ અસ્થમાને કલંકિત કરવાનો અને અસરકારક સારવારને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે-આ પ્રયાસો દર્દીઓ માટે સમર્થનનું મજબૂત નેટવર્ક બનાવે છે.
વધુ માહિતી માટે મુલાકાત લોઃwww.breathefree.com
[1] https://prathimahospitals.com/blog/monsoon-tips-for-respiratory-health/#:~:text=These%20allergens%20thrive%20in%20damp,in%20indoor%20and%20outdoor%20environments.
[2] https://www.wbhealth.gov.in/NCD/#:~:text=In%20India%2C%20nearly%205.8%20million,reach%20the%20age%20of%2070.
3Halpin, D M G et al. “The GOLD Summit on chronic obstructive pulmonary disease in low- and middle-income countries.” The international journal of tuberculosis and lung disease :
4 the official journal of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease vol. 23,11 (2019): 1131-1141. doi:10.5588/ijtld.19.0397
[4] Kevat, Ajay. “Thunderstorm Asthma: Looking Back and Looking Forward.” Journal of asthma and allergy vol. 13 293-299. 8 Sep. 2020, doi:10.2147/JAA.S265697
[5] https://prathimahospitals.com/blog/monsoon-tips-for-respiratory-health/#:~:text=These%20allergens%20thrive%20in%20damp,in%20indoor%20and%20outdoor%20environments.