ઑગસ્ટ 2023: કન્સેશન એગ્રીમેન્ટ સમારોહઓગસ્ટમાં બંદરો, શિપિંગ અને જળમાર્ગો અને આયુષના માનનીય કેન્દ્રીય પ્રધાન શ્રી સર્બાનંદ સોનોવાલની મહામહિમ સુલતાન અહેમદ બિન સુલેમ, ગ્રુપ ચેરમેન અને સીઈઓ, ડીપી વર્લ્ડ; શ્રી શ્રીપદ નાઈક, બંદરો, શિપિંગ અને જળમાર્ગો અને પ્રવાસન રાજ્ય મંત્રી; શ્રી શાંતનુ ઠાકુર, બંદરો, શિપિંગ અને જળમાર્ગોના રાજ્યકક્ષાના માનનીય મંત્રી; શ્રી ટી.કે. રામચંદ્રન, ભારતસરકારના સચિવ,MoPSWઅને DP વર્લ્ડઅનેMoPSWના અન્ય વરિષ્ઠ અધિકારીઓનીઉપસ્થિતિમાં યોજાયો હતો;. આ કરારપરહસ્તાક્ષર શ્રી એસ.કે. મહેતા, IFS, અધ્યક્ષ, દીનદયાલ પોર્ટ ઓથોરિટી અને શ્રી રિઝવાન સૂમર, MD અને CEO, DP World SCO અને MENA એ25મી ઓગસ્ટ 2023ના રોજ નવી દિલ્હીમાંકર્યા.
તુના-ટેકરા, કંડલા, ગુજરાત ખાતે મેગા-કન્ટેનર ટર્મિનલ વિકસાવવાની છૂટ જાન્યુઆરી 2023માં ડીપી વર્લ્ડને દીનદયાળ પોર્ટ ઓથોરિટી દ્વારા 30 વર્ષના સમયગાળા માટે બિલ્ડ-ઓપરેટ-ટ્રાન્સફર (BOT) ધોરણે આપવામાં આવી હતી. વિસ્તરણ વિકલ્પ વધુ 20 વર્ષ.
આ પ્રોજેક્ટમાં પબ્લિક પ્રાઈવેટ પાર્ટનરશીપ (PPP) દ્વારા દીનદયાલ પોર્ટ ખાતે ઉપગ્રહ સુવિધા ટુના-ટેકરા ખાતે મેગા-કન્ટેનર ટર્મિનલનું નિર્માણ સામેલ છે. ટર્મિનલ 2027 ની શરૂઆતમાં કામગીરી શરૂ કરે તેવી અપેક્ષા છે. એકવાર પૂર્ણ થયા પછી, તેમાં ભરતીની જરૂરિયાત માટે કોઈપણ પૂર્વ-બર્થિંગ અટકાયત વિના 18,000TEUs થી વધુ વહન કરતા આગામી પેઢીના જહાજોને હેન્ડલ કરવા સક્ષમ 1,100m બર્થનો સમાવેશ થશે અને કુલ વાર્ષિક ક્ષમતા.2.19 મિલિયન TEUs ની હશે.
નવું ટર્મિનલ ઉત્તર, પશ્ચિમ અને મધ્ય ભારતમાં અંતરિયાળ વિસ્તારોની ભાવિ જરૂરિયાતોને પૂરી કરશે અને આ પ્રદેશોના વ્યવસાયોને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારો સાથે જોડીને વેપારને વધુ મજબૂત કરશે. આ પ્રોજેક્ટ નેશનલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઈપલાઈનનો એક ભાગ હશે અને ભારત સરકારની પહેલોને પૂરક બનાવશે, જેમ કે પીએમ ગતિ શક્તિ માસ્ટર પ્લાન અને નેશનલ લોજિસ્ટિક્સ પોલિસી. તે ભારત સરકારના વિઝન 2047 સાથે પણ જોડાયેલું છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય દેશની પોર્ટ હેન્ડલિંગ ક્ષમતાને ચાર ગણો કરવાનો છે અને આર્થિક વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપતા મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવા તરફના પ્રયત્નો છે.
આપ્રસંગેબોલતા, કેન્દ્રીયબંદરો, શિપિંગઅનેજળમાર્ગઅનેઆયુષમંત્રી, સર્બાનંદસોનોવાલેજણાવ્યુંહતુંકે,
“દીનદયાળ પોર્ટ ઓથોરિટી અને DP વર્લ્ડ વચ્ચેના કન્સેશન એગ્રીમેન્ટ પર હસ્તાક્ષર એ ખરેખર એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના છે કારણ કે તે જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી મોડલ હેઠળ ભારતમાં શ્રેષ્ઠ-ઇન-ક્લાસ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના નિર્માણમાં બીજી નોંધપાત્ર પ્રગતિ દર્શાવે છે. આ પ્રોજેક્ટ અમારા માનનીય વડાપ્રધાનના અમૃત કાલ વિઝન 2047 સાથે સંરેખિત છે અને પોર્ટ હેન્ડલિંગ ક્ષમતાને ચાર ગણી કરશે અને આર્થિક વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો વિકાસ કરશે. એકવાર કાર્યરત થઈ ગયા પછી, ટર્મિનલ ભારતને ‘નિકાસ હબ’ બનાવવાની સરકારની મહત્વાકાંક્ષી દ્રષ્ટિમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે તેમજ પરિવહન, વિતરણ અને પુરવઠા શૃંખલા જેવા વિવિધ ક્ષેત્રોમાં પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગારના સર્જનને પણ સમર્થન આપશે.
નવું ટર્મિનલ ઉત્તર, પશ્ચિમ અને મધ્ય ભારતમાં અંતરિયાળ વિસ્તારોની ભાવિ જરૂરિયાતને પૂરી કરશે અને આ પ્રદેશોના વ્યવસાયોને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારો સાથે જોડીને વેપારને વધુ મજબૂત કરશે. આ પ્રોજેક્ટ નેશનલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઈપલાઈનનો એક ભાગ છે અને તે ભારત સરકારની પહેલોને પૂરક બનાવશે, જેમ કે પીએમ ગતિ શક્તિ માસ્ટર પ્લાન અને નેશનલ લોજિસ્ટિક્સ પોલિસી. તે ભારત સરકારના વિઝન 2047 સાથે પણ જોડાયેલું છે, જેનો ઉદ્દેશ દેશની પોર્ટ હેન્ડલિંગ ક્ષમતાને ચાર ગણો કરવાનો છે અને આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપતા મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવા તરફના પ્રયત્નો છે.
તે DP વર્લ્ડને ઉત્તર, પશ્ચિમ અને મધ્ય ભારતને વૈશ્વિક બજારો સાથે જોડીને વેપારની તકો પહોંચાડવામાં સક્ષમ બનાવશે, જેનાથી અમારા તમામ હિતધારકો માટે મૂલ્યવાન રહેશે. ભારત તક માટે નોંધપાત્ર લેન્ડસ્કેપનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ કન્સેશન કરાર પર હસ્તાક્ષર એ વેપાર અને ઉદ્યોગના વિકાસને ટેકો આપવા માટે ભારતની સપ્લાય ચેઇનને મજબૂત કરવા માટે લોજિસ્ટિક્સ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સ્થાનિક જ્ઞાનમાં DP વર્લ્ડની કુશળતાનો લાભ લેવા માટેના રાષ્ટ્રીય રોકાણ અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ સાથેના અમારા સામૂહિક પ્રયાસોમાં એક અન્ય સીમાચિહ્નરૂપ છે.
નવા ટર્મિનલનું નિર્માણ અને લગભગ 63.4 હેક્ટર વિસ્તારમાં આધુનિક સુવિધાઓ અને સાધનોથી સજ્જ કરવામાં આવશે. ટર્મિનલ રસ્તાઓ, હાઈવે, રેલ્વે અને ડેડિકેટેડ ફ્રેઈટ કોરિડોરના નેટવર્ક દ્વારા અંતરિયાળ વિસ્તારો સાથે સારી રીતે જોડાયેલું હશે.
ભારતના પશ્ચિમ કિનારે વ્યૂહાત્મક રીતે સ્થિત દીનદયાલ પોર્ટ ખાતેનું મેગા કન્ટેનર ટર્મિનલ, તેના દરિયાઈ માળખાને વધારવા માટે રાષ્ટ્રની પ્રતિબદ્ધતાનો પુરાવો છે.
આ અત્યાધુનિક ટર્મિનલ આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર માટે મુખ્ય હબ બનવા માટે તૈયાર છે અને ભારતના આર્થિક વિકાસમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપશે.
આ પ્રોજેક્ટ કંડલા ખાતે દીનદયાળ પોર્ટ પર મેગા કન્ટેનર હેન્ડલિંગનો નવો યુગ લાવશે એટલું જ નહીં, પરંતુ કચ્છ જિલ્લા અને ગુજરાત પ્રદેશના આર્થિક અને સામાજિક પરિદ્રશ્ય પર પણ મોટી હકારાત્મક અસર પડશે.
આ પ્રોજેક્ટમાં નીચેના લાભો મળશે
1. તેના વ્યૂહાત્મક સ્થાનને કારણે (બધા બંદરો વચ્ચે સૌથી નજીક- મોટા અથવા નાના, ગીચ વસ્તીવાળા અને ઝડપથી વિકાસ પામતા ઉત્તરીય અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં), કન્ટેનર ટર્મિનલ દેશમાં કન્ટેનર લોજિસ્ટિક્સની કિંમત ઘટાડવામાં મદદ કરશે.
2. ડીપ ડ્રાફ્ટ અને લેટેસ્ટ હેન્ડલિંગ ટેક્નોલોજી સાથે, કન્ટેનર ટર્મિનલ ઉત્પાદકતા અને સરળ-વ્યવસાયમાં એક નવો બેન્ચમાર્ક સેટ કરે તેવી અપેક્ષા છે.
3. કન્ટેનર ટર્મિનલ કચ્છના આર્થિક લેન્ડસ્કેપમાં પરિવર્તન લાવે તેવી અપેક્ષા છે, જેમાં અનેક આનુષંગિક સેવાઓ (વેરહાઉસિંગ વગેરે) અને લાખો લોકોને પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગારીની તકો ઊભી થશે.
4. કન્ટેનર ટર્મિનલ, DPA માટે રોયલ્ટીની કમાણી ઉપરાંત, GOI માટે કરવેરા આવક (પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ) નો ઉમદા સ્ત્રોત પણ હશે.
5. કન્ટેનર ટર્મિનલ NHAI અને રેલ્વે તરફથી જરૂરી મોટા રોકાણો સાથે ગુજરાતમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટને મોટો વેગ આપે તેવી શક્યતા છે. આનાથી કચ્છ સિવાય રાજ્યના અન્ય ભાગોના વિકાસમાં પણ મદદ મળે તેવી શક્યતા છે.
6. ટર્મિનલ મુખ્ય માર્ગ અને રેલ નેટવર્ક સાથે સારી રીતે જોડાયેલ હશે, જે દેશના વિવિધ ભાગોમાં કાર્ગોના કાર્યક્ષમ પરિવહનની સુવિધા આપશે. આ કનેક્ટિવિટી લોજિસ્ટિક્સ ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે અને ભારતીય નિકાસની સ્પર્ધાત્મકતામાં વધારો કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
7. ટર્મિનલની ડિઝાઇનમાં પર્યાવરણીય બાબતો મોખરે રહેશે. ઇકો-ફ્રેન્ડલી પ્રેક્ટિસને અમલમાં મૂકીને, ટર્મિનલનો હેતુ તેના કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટને ઘટાડવાનો છે, જે ટકાઉ બંદર કામગીરી માટે એક ઉદાહરણ સ્થાપિત કરે છે.
8. ટર્મિનલનો વિકાસ સ્થાનિક રોજગાર અને સામાજિક-આર્થિક વિકાસમાં યોગદાન આપીને નોંધપાત્ર સંખ્યામાં પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ નોકરીની તકોનું સર્જન કરશે.
