આકાશ શાહ, કન્સલ્ટન્ટ એન્ડોક્રિનોલોજિસ્ટ, સુશ્રુત હોસ્પિટલ, પાલડી, અમદાવાદ
ડાયાબિટીસ મેલીટસ એ એક વ્યાપક ક્રોનિક સ્થિતિ છે જે વિશ્વભરમાં લાખો લોકોને અસર કરે છે. અસરગ્રસ્ત વસ્તીમાં, યંગ ભારતીય એડલ્ટસ લોકો ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસ મેલીટસ (T2DM) ના ઉચ્ચ વ્યાપને કારણે ચિંતાનો સામનો કરે છે. જો કે, તાજેતરના સંશોધનોએ આ રોગચાળાનો સામનો કરવા માટે એક આશાસ્પદ અભિગમને પ્રકાશિત કર્યો છે – સઘન જીવનશૈલી ઉપચાર.
ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસ મેલીટસ એ મેટાબોલિક ડિસઓર્ડર છે જેમાં ઇન્સ્યુલિન રેસીસ્ટંન્સ ને કારણે લોહીમાં સુગરની માત્ર વધી જાય છે. આનુવંશિક પરિબળો, જીવનશૈલીના પરિબળો અને આહારની આદતોને કારણે ઇન્ડિયન એડલ્ટસમાં આ પરિસ્થિતિ થવાનું જોખમ વધી જાય છે.
સઘન જીવનશૈલી ઉપચારના મુખ્ય 2 ભાગ છે- તંદુરસ્ત આહાર અને શારીરિક પ્રવૃત્તિનું પ્રોત્સાહન. ડાયાબિટીસના ઉપચાર અને રિવર્સલમાં આહાર નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. શુદ્ધ અને અનપ્રોસેસ્ડ આહારનો ઉપયોગ તથા ઓછી માત્રામાં સુગર અને કાર્બોહાઇડ્રેટનો પ્રયોગ લોહીમાં સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં અને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
ઘણાં ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ માં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે સઘન જીવનશૈલીના ઉપચારથી ઇન્ડિયન એડલ્ટ્સમાં ડાયાબિટીઝ રિવર્સલ શક્ય છે. આ અભ્યાસોએ પ્રભાવશાળી તારણો દર્શાવ્યા છે, જે ડાયાબિટીસ મેનેજમેન્ટમાં સંભવિત પ્રગતિ સૂચવે છે. સંશોધકોએ રેન્ડમાઇઝડ કંટ્રોલ ટ્રાયલના અભ્યાસ કરીને જીવનશૈલીની અસરોનું મૂલ્યાંકન કરેલ છે. તેના પરિણામ રૂપે HbA1c સ્તરોમાં આશાસ્પદ ઘટાડો અને ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતામાં સુધારો દર્શાવ્યો છે. આ અભ્યાસોમાંથી મળેલી માહિતીએ દર્શાવ્યું છે કે T2DM સાથે નવા નિદાન કરાયેલા ભારતીય એડલ્ટસ માં નોંધપાત્ર પ્રમાણ સઘન જીવનશૈલી ઉપચાર દ્વારા ડાયાબિટીસ રિવર્સલ હાંસલ કરવામાં સક્ષમ હતા.
સઘન જીવનશૈલી થેરાપી ડાયાબિટીસ ઉપચાર માટે એક આશાસ્પદ અને પરિવર્તનશીલ અભિગમ રજૂ કરે છે, ખાસ કરીને પ્રકાર 2 ડાયાબિટીસ મેલીટસ સાથે નવા નિદાન થયેલા ભારતીય યુવામાં. જીવનશૈલીમાં ફેરફાર દ્વારા ડાયાબિટીસના ઉલટાવાની સંભાવના ભારતીય યુવાનોમાં ડાયાબિટીસ રોગચાળા સામે લડવામાં અને અસરગ્રસ્ત વ્યક્તિઓ અને સમાજના એકંદર આરોગ્ય અને સુખાકારીમાં સુધારો કરવાની આશા આપે છે. જેમ જેમ આ ક્ષેત્રમાં સંશોધન આગળ વધે છે તેમ તેમ ડાયાબિટીસ સામેની લડાઈમાં ઉજ્જવળ ભવિષ્યનું વચન છે.
