અમદાવાદ : સમાજને સશક્ત બનાવવા અને ઉર્જાના યોગ્ય ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાની અગ્રણી પહેલના ભાગરૂપે અમદાવાદની એક સંસ્થા એનરલાઈફ કે જે એક ક્લાઈમેટ ટેક સંસ્થા છે તેમણે તાજેતરમાં જ વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે ભારતના પ્રથમ એવા એનર્જી ડોનેશન કેમ્પનું આયોજન કર્યું હતું. અમદાવાદ, ગુજરાતમાં રિવરફ્રન્ટ ખાતે યોજાયેલ આ કેમ્પમાં ઉપસ્થિતોને ઉર્જા વપરાશ પ્રત્યે સભાન અભિગમ કેળવવા માટે શિક્ષિત કરીને કાયમી પરિવર્તન લાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. આ અંગે એનરલાઈફના ફાઉન્ડર ચિરાગ પંચાલે આ કેમ્પ અંગે મહત્વપૂર્ણ જાણકારી અર્પિત કરી.
ઉલ્લેખનીય છે કે ટ્રેડિશનલ ડોનેશન ડ્રાઈવ તાતકાલિક ઉકેલો પ્રદાન કરે છે, ત્યારે એનરલાઈફનું આ નવું ઇનિશિએટિવ તાત્કાલિક પરિણામોની સાથે સાથે લાંબાગાળાની સસ્ટેનેબિલિટી પણ દર્શાવે છે. આયોજિત કેમ્પમાં સહભાગી થનાર,લોકોએ એનરલાઈફની નિષ્ણાંત ટીમ સાથે ચર્ચા-વિચારણા કરી હતી. આ વાર્તાલાપ દ્વારા ઉપસ્થિતોએ ઊર્જા સંરક્ષણ અંગેની વ્યવહારુ ટિપ્સ મેળવી હતી, એમાં એફિશિયન્ટ એ.સી. કૂલિંગ માટે યોગ્ય સેટ- અપ બનાવવું અને ઊર્જા-બચત રીતે એ.સી.નો ઉપયોગ કરવા જેવા વિષયોને આવરી લીધા. વધુમાં, પ્લેજ બૂથે સહભાગીઓને તેમની ઉર્જા વપરાશ જોવાની અને શીખેલી ટીપ્સને અમલમાં મૂકવાની પ્રતિજ્ઞા લઈને સસ્ટેનેબિલિટી માટે તેમની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવવાની મંજૂરી આપી.
આ કેમ્પ અંગે એનરલાઈફના ફાઉન્ડર ચિરાગ પંચાલે જણાવ્યું હતું કે, “એનર્જી ડોનેશન કેમ્પ એ એનરલાઈફની સમુદાયોને સશક્ત બનાવવા અને ટકાઉ ભવિષ્યને પ્રોત્સાહન આપવા માટેની પ્રતિબદ્ધતાનું ઉદાહરણ આપે છે. કંપનીનો ઉદ્દેશ્ય શિક્ષણ, વર્તણૂકમાં ફેરફાર અને સામૂહિક જવાબદારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વંચિત વિસ્તારો અને પર્યાવરણને લાભ થાય તેવી કાયમી અસર ઊભી કરવાનો છે”.
કેમ્પમાં ખાસ કરીને વંચિત સમુદાયો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા પડકારોને સંબોધવામાં આવ્યા હતા. ઘણા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં કલાકો સુધી વીજ પુરવઠો ખોરવાવો એ કડવી વાસ્તવિકતા છે. ઇલેક્ટ્રિસિટી ઍક્સેસનો અભાવ, ખાસ કરીને ઉનાળાના શરૂઆતના મહિનાઓમાં જ્યારે એ.સી.ના ઉપયોગને કારણે માંગ 50% સુધી વધી જાય છે, તેની ડોમિનો અસર છે: હેલ્થ રિસ્ક: યોગ્ય ઠંડક વિના અતિશય ગરમી હીટસ્ટ્રોક, ડિહાઇડ્રેશન અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે. લોસ ઓફ પ્રોડક્ટિવિટી : રહેવાસીઓ પર્યાપ્ત લાઇટિંગ અને ઠંડક વિના કાર્યક્ષમ રીતે કામ કરવા અથવા દૈનિક કાર્યો પૂર્ણ કરવા માટે સંઘર્ષ કરે છે. શિક્ષણ પર અસર: વીજળી વગરના ઘરોમાં રહેતા બાળકોને અભ્યાસ અને શિક્ષણ પૂર્ણ કરવામાં પડકારોનો સામનો કરવો પડે છે. પાણીની અછત: પાવર આઉટેજને કારણે નિષ્ક્રિય પંપ સ્વચ્છ પાણીની ઍક્સેસને વિક્ષેપિત કરી શકે છે, આરોગ્યના જોખમોને વધુ વધારી શકે છે. મનોવૈજ્ઞાનિક અસર: મર્યાદિત વીજળી સાથે સતત સંઘર્ષ માનસિક સુખાકારી પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
આ શિબિરમાં ગ્રામીણ વિસ્તારો સામે આવતા પડકારોને ઘટાડવામાં શહેરી સમુદાયોની ભૂમિકાને સંબોધવામાં આવી હતી. એનરલાઈફના નિષ્ણાતોએ ઉપસ્થિતોને તેમના ઘરોમાં સરળ છતાં અસરકારક ઊર્જા-બચત પદ્ધતિઓ અપનાવવા પ્રોત્સાહિત કર્યા. આ પ્રથાઓમાં સમાવેશ થાય છે: AC સેટિંગ્સને 1°C વધારવી: આ મોટે ભાગે નાની ગોઠવણ નોંધપાત્ર પરિણામો આપી શકે છે, ઊર્જા વપરાશ પર 6% સુધીની બચત કરી શકે છે. સ્લીપ સાયન્સ: આપણા શરીરને ઊંઘ સુધીના કલાકોમાં શરીરના મુખ્ય તાપમાનમાં ઘટાડો જરૂરી છે, જે સુસ્તીની લાગણીને પ્રોત્સાહન આપે છે. તેનાથી વિપરિત, સવારે શરીરના મુખ્ય તાપમાનમાં વધારો જાગરણનો સંકેત આપવામાં મદદ કરે છે. ગરમીના દિવસોમાં પડદા બંધ કરવા: સીધા સૂર્યપ્રકાશને અવરોધિત કરવાથી ઠંડકનો ખર્ચ 10-15% ઘટાડી શકાય છે. નિયમિતપણે AC ફિલ્ટર્સની સફાઈ (દર 25-30 દિવસે): આ સરળ કાર્ય માત્ર 5-15% કાર્યક્ષમતામાં સુધારો કરતું નથી પણ એ.સી. યુનિટના જીવનકાળને પણ લંબાવે છે.
આ સરળ ટિપ્સને અમલમાં મૂકીને, શહેરી રહેવાસીઓ ઉર્જા વપરાશમાં 35% સુધીનો આશ્ચર્યજનક ઘટાડો પ્રાપ્તકરી શકે છે. આ એક મૂલ્યવાન યોગદાનમાં ભાગીદારી આપી શકે છે જે ફક્ત પોતાને જ નહીં પરંતુ વંચિત સમુદાયોને પણ લાભ આપે છે.
