આજે ભારત કોવિડ-19 મહામારીથી પ્રભાવિત સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત દેશોમાં સામેલ છે. ચેપગ્રસ્ત, અસરગ્રસ્ત અને મૃત્યુનાં કેસનો ડેટા ચિંતાજનક ગતિએ વધી રહ્યો છે. બાબતોને વધુ વિકટ બનાવવા માટે, વૈશ્વિક મહામારીએ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને એટલી હદે નુકસાન પહોંચાડ્યું છે કે તેણે ફક્ત ગરીબોને જ નહીં પરંતુ દરેક વ્યક્તિના જીવન પર ગંભીર અસર કરી છે. જેમ જેમ પરિવારની આવક ઘટતી જાય છે તેમ આપણે બાળલગ્ન અને બાળ મજૂરીમાં તીવ્ર વધારો જોતાં બાળકો સંપૂર્ણ શિક્ષણ પદ્ધતિમાંથી બહાર નીકળી જાય છે.
વૈશ્વિક આફતની આ ઘડીમાં, બાળકો, યુવાનો અને તેમના સમુદાયોમાં આ કટોકટીનો સામનો કરવા ક્ષમતાની જરૂર છે. બે દાયકાથી વધુ સમયથી, મેજિક બસ તેના જીવન કુશળતા શિક્ષણ દ્વારા, બાળકોના જીવનમાં દરેક તબક્કે સંઘર્ષ અને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવા માટે તેમનામાં સ્થિતિસ્થાપકતા નિર્માણ કરી રહી છે. 2020માં મેજિક બસ કોવિડ-19 ઇમ્પેક્ટ સર્વેમાં અહેવાલ મુજબ, 82% બાળકોએ જણાવ્યું કે અમારા જીવન કુશળતા સત્રોએ તેમને મહામારીની અનિશ્ચિતતાનો સામનો કરવામાં મદદ કરી છે. હવે પહેલાં કરતાં વધુ, સ્થિતિમાં રાહત છે જે કટોકટી સાથે કામ કરવામાં મદદ કરવા માટે જરૂરી છે અને મેજિક બસની કટોકટી કોવિડ-19 ની બીજી તરંગ પ્રતિક્રિયાઓ જીવન બચાવવા અને સમુદાયો, કુટુંબો અને બાળકોમાં સ્થિતિસ્થાપકતા વધારવાના લક્ષ્યમાં છે.
કોવિડ-19 બીજી લહેરના પ્રતિસાદની એક પહેલ તરીકે, ગુજરાતમાં ઝઘડીયા અને વિરમગામ બ્લોકમાં મેજિક બસ ટીમે પરિવાર માટે રસીકરણ જાગૃતિ અભિયાન શરૂ કર્યું, જેનાથી રસીના મહત્વ અને તેના ફાયદા અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યાં છે. મેજિક બસ યુથ માર્ગદર્શકોએ કાર્યક્રમો, સમુદાય બેઠકો અને ઘરે ઘરે મુલાકાત દ્વારા જાગૃતિ લાવવા માટે બ્લોક હેલ્થ ઓફિસર અને ગ્રામ્ય કક્ષાના પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો સાથે મળીને કામ કર્યું હતું. બ્લોક હેલ્થ ઓફિસર, પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર અને મેડિકલ ઓફિસર સાથે પણ માહિતી શેર કરવા અને જાગૃતિ લાવવા માટેની યોજના તૈયાર કરવા માટે સંયુક્ત મીટિંગો યોજવામાં આવી હતી. ટીમે ઝઘડીયા અને વિરમગામના 100 ગામોમાં 10,000થી વધુ ઘરો સુધી જાગૃતિ લાવવા અને રસી લેવાની પ્રક્રિયા અંગે માર્ગદર્શન આપવા પહોંચી હતી. પરિણામે, આજદિન સુધી 11,131 લોકોને સફળતાપૂર્વક રસી આપવામાં આવી છે. ઘણા વૃદ્ધો રસીકરણ કેન્દ્રો પર પહોંચી શક્યા ન હતા, અને તેથી યુવા માર્ગદર્શકોએ તેમના ઘરે રસીકરણની સુવિધા આપી.
મેજિક બસ વેસ્ટ અને મ્યાનમારના ડેપ્યુટી જનરલ મેનેજર સ્વપ્નિલ તાવડેએ જણાવ્યું કે, “અમે ગુજરાતમાં ઝઘડીયા અને વિરમગામ બ્લોકમાં 2 વર્ષથી વધુ સમયથી કામ કરી રહ્યાં છીએ હવે 12000થી વધુ બાળકો અને તેમના પરિવારો સાથે છે. જ્યારે ગુજરાતમાં રસીકરણની ઝુંબેશ શરૂ થઈ ત્યારે અમે જોયું કે કેસ વધી રહ્યા હોવા છતાં ગ્રામજનોને રસી પ્રત્યે અચકાતાં હતાં. તેઓને રસીને લગતી ઘણી ગેરસમજો હતી. તેમને મનાવવાનો સંઘર્ષ હતો. સતત જાગૃતિ લાવવાના અભિયાનો દ્વારા અમે સફળતાપૂર્વક દ્રષ્ટિકોણ બદલ્યા. અમે આ બ્લોક્સને શૂન્ય રસીકરણથી સફળતાપૂર્વક રસીકરણ કરવામાં 11,000થી વધુ લોકો સુધી પહોંચવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવી છે.”
મેજિક બસ વેસ્ટના રિજનલ ડિરેક્ટર અલ્પા ચૌહાણે ઉમેર્યું કે, “અમારી પહેલ ઇમરજન્સી રાહત હોય કે લાંબા ગાળાના કાર્યક્રમો, સ્થિતિસ્થાપક સમુદાયો બનાવવા તરફ લક્ષ્ય રાખે છે. સ્થિતિસ્થાપકતા એ વાતનો આધાર છે કે આપણે બધા કેવી રીતે પ્રતિક્રિયા આપીએ છીએ અને મુશ્કેલીમાંથી ઉભરીએ છીએ. હાલમાં, અમે મહામારીના વધુ તાત્કાલિક અને તાત્કાલિક પતનને દૂર કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ. જ્યારે ખાદ્ય સુરક્ષા, ચેપ અંગેની જાગૃતિ, સમુદાયનું જોડાણ અને કલ્યાણ પરિવારોને સામનો કરવામાં મદદરૂપ બન્યું છે, ત્યારે આપણા પ્રોગ્રામમાં બાળકો માટે શીખવાની વ્યસ્તતા ચાલુ રાખવી એ એકદમ જરૂરી છે. શાળાઓ બંધ હોવા છતા તેઓ ભણતર સાથે જોડાયેલા છે અને તેમના પરિવારોની આવકમાં ઘટાડો જોવા મળે છે ત્યારે પણ શિક્ષણ પ્રણાલીમાંથી બહાર નીકળશે નહીં તેની ખાતરી કરવામાં આ એક મુખ્ય માર્ક હશે. ”
22 રાજ્યોમાં મેજિક બસની ઉપસ્થિતિ તેમને સહાયની જરૂરિયાત મુજબ મોટી સંખ્યામાં પહોંચવામાં સક્ષમ કરે છે. મેજિક બસ સરકારી આરોગ્ય પ્રણાલીઓ, સ્થાનિક સંસ્થાઓ અને આવી રીતની સહાયતા આપતી વિશેષ એજન્સીઓ સાથે ભાગીદારીમાં લાઇફ સેવિંગ મેડિકેશન, ઓક્સિજન કન્સન્ટ્રેન્ટ્સ, સિલિન્ડર વગેરે જેવા તબીબી સહાય આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. બાળકોને સુરક્ષિત રાખવા, સંસ્થા કોવિડ-19 નિવારણ, રસીકરણ અંગે જાગૃતિ તેમના કુટુંબો સુધી લાવશે અને ખાદ્ય સુરક્ષાને સુનિશ્ચિત કરે તેવા સરકારી હકદાર સાથે જોડાણો બનાવશે અને જ્યાં જરૂરી હોય ત્યાં સૌથી વધુ માર્જીનલાઇઝ્ડ રાશનનું વિતરણ કરશે.